Schepenlift Rothensee
16.05.2023
Wij nemen de schepenlift Rothensee, opgeleverd in 1938. Waroom kiezen wij hiervoor? Omdat wij nu hier zijn! Omdat die voor vrachtschepen van onder andere ons formaat is gebouwd, omdat dit hort bij onze excursie Experiementele Archeologie en omdat ik dit bijzondere bouwwerk wil voorstellen aan jullie.
Hoewel de mannen van de bediening vandaag lang op ons moesten wachten, openen zij de deur. Als zij zien dat ons vaartuig minstens zo oude moet zijn als hun bouwwerk glijdt er een glimlach over hun gezicht.
Met deze schepenlift kun je, afhankelijk van de waterstand op de Elbe tussen de 11 m en 18 m hoogteverschil overwinnen. Omdat het een industrieel monument is, van geklonken staal en de lifttechniek heel bijzonder, wordt deze lift tegenwoordig onderhouden en bewogen door een non-profit stichting, de Gemeente Magdeburg en van donateurs en liefhebbers van eenvoudige techniek.
De lift is met de bouw van het Middelandkanaal tot en met Magdeburg tot 1938 onderdeel van de oude waterwegenkruising via de Elbe. Schepen konden hier van het Middelandkanaal af en de vrachthaven van Magdeburg binnen of verder op de Elbe en de Havel tot naar Berlijn. De lift is gebouwd door de Krupp Gruson AG die toentertijd hier in Magdeburg een handelsadres had.
Het hijsprincipe van het basin is gebaseerd op twee drijvers die in twee kokers of putten onder de lift tot op een diepte van zo 'n 60 m diep in de grond zijn ingelaten. De drijvers verplaatsen ieder een volume van 2.700 m3 water, zijn 36 m hoog en hebben een diameter van 10 m. De putten hebben een diameter van 11 m.
Op de drijvers is de staalconstructie gemonteerd die het basin met afmetingen van 85 m lang, 12 m breed en 2,5 m diep door middel van vier 30 m lange vaststaande schroefspillen omhoog en omlaag bewegt. De moeren die om de reuzegrote schroefdraad draaien drijven het liftproces aan. De moeren zelf worden allemaal met dezelfde snelheid bewogen door 8 gelijkstroommotoren a 44 kW.
Een lift duurt 3 minuten; 20 minuten inclusief in- en uitvaren. Het totaalgewicht dat er mee bewegt is 5.400 t. Het hijsprincipe werd toentertijd voor het eerst in een zo grote dimensie omgezet naar de praktijk. De bouwtijd duurde 8-10 jaar.
De schepenlift werd met de bouw van de Sparsluis Rothensee (2001) voor de moderne scheepvaart onbelangrijk en werd 2006 gesloten. Pas met het initiatief van de Gemeente Magdeburg werd de schepenlift in 2013 opnieuw geopend voor de pleziervaart en rondvaarten.
Vandaag draait de lift alleen voor ons. Dat was het ommetje op de Elbe wel waard.
